Op vrijdag 28 februari 2020 heeft DGZ de Bioveiligheid Awards uitgereikt. Dit gebeurde op de Agridagen in Ravels, ter gelegenheid van het seminarie Rundveehouderij, in aanwezigheid van de voorzitters van de landbouworganisaties. In de categorie melkvee gaat de familie De Clercq-De Roo uit Poesele naar huis met de hoofdprijs. De winnaar in de categorie vleesvee is de familie Leyssens uit Sint-Laureins-Berchem.
Drie melkveebedrijven en drie vleesveebedrijven zijn nog in de running voor de Bioveiligheid Award 2020. Stuk voor stuk bedrijven die opvallend goed bezig zijn met bioveiligheid. Op eigen houtje kan je al heel wat resultaten boeken. Maar om echt te scoren, is het belangrijk om nauw samen te werken met de bedrijfsdierenarts en andere partners. Het is dan ook absoluut niet toevallig dat onze zes genomineerden allemaal een goede band hebben met hun bedrijfsdierenarts. Hieronder leggen de dierenartsen uit waarom je voor ‘hun kandidaat’ moet stemmen.
Jo en Stefanie zijn allebei opgegroeid op rundveebedrijven waar gedrevenheid, stiptheid en netheid centraal stonden en dit heeft duidelijk zijn uitwerking niet gemist. In de 22 jaar dat ik bij hen op het bedrijf kom, is er een grote transformatie gebeurd.
Elke verandering was strategisch onderbouwd, en op het vlak van bioveiligheid telkens een schot in de roos. Hier hebben Jo en Stefanie echt een neus voor. De zuidwestelijke oriëntatie van het bedrijf, de strikte scheiding van leeftijden en het werken van jong naar oud, de inrichting van een ‘propere en vuile weg’ en de aanleg van zeer ruime siloputten zodat deze laag gehouden kunnen worden (om broei te vermijden), zijn hiervan slechts enkele voorbeelden.
Er komen geregeld adviseurs langs. Niemand komt evenwel de stallen binnen zonder bedrijfslaarzen en -kledij. Het biestbeleid is top, maar het echte stokpaardje op het bedrijf is uiergezondheid. Van werkelijk elke koe met mastitis of bij elk verhoogd celgetal wordt er een melkmonster genomen voor bacteriologisch onderzoek.
Ziekteproblemen komen zelden voor, en wanneer er zich toch een voordoet, roept Jo mij onmiddellijk op. De behandelprotocollen worden perfect uitgevoerd en afgewerkt zoals vooropgesteld.
Wat mij zo flatteert aan Jo en Stefanie is de openheid waarmee ze spreken over eventuele ziekte-, rantsoen-, of vruchtbaarheidsproblemen, dit zowel tegen mij als tegen de voederadviseurs en de inseminatoren. Zo worden er bruggen gebouwd en kunnen we van daaruit op zoek gaan naar de beste oplossing.
Ik ben al 18 jaar bedrijfsdierenarts op het bedrijf van de familie Criel. Ik ken Luc vooral als een landbouwer die constant op alle vlakken wil verbeteren en voortdurend zwaar investeert in de gezondheid van zijn veestapel.
Vijftien jaar geleden hebben we BVD, IBR, neospora en paratuberculose uitgeroeid. In 2010 konden we met behulp van M-team de uiergezondheid optimaliseren waardoor dit bedrijf nu al drie jaar op rij behoort tot het selecte groepje van kwaliteitsmelkers. Mineralengehaltes worden regelmatig onderzocht en mineralen gesupplementeerd indien nodig.
Momenteel neemt het bedrijf ook deel aan twee projecten inzake diergezondheid: een eerste rond maag- en darmwormen en een tweede rond de detectie van IBR-antistoffen in de melk. Recent werd gekozen voor selectief droogzetten om het antibioticaverbruik nog verder te laten dalen.
Om deze hoge gezondheidsstatus te behouden, is bioveiligheid op dit bedrijf uitermate belangrijk. Luc werkt al zijn ganse carrière samen met één veehandelaar die bovendien nooit in de stallen komt. Dieren worden geladen via een laadkaai naast de stallen. Ook van mij en van de inseminator wordt een strikte hygiëne verwacht. Luc koopt verder nooit dieren aan en overal op het bedrijf is beton gegoten, zodat alles makkelijk te reinigen is. Zieke dieren worden altijd in een aparte afdeling geplaatst.
Preventie, discipline en alles noteren zijn de kernwoorden in de bedrijfsvoering. Luc en Martine verdienen het om deze Bioveiligheid Award te winnen.
Als ik bij de familie Guns op het bedrijf aankom, parkeer ik mijn auto altijd op dezelfde plaats, waar ik ook moet zijn op het bedrijf. Ik ga steeds langs dezelfde deur naar binnen. Hier staan altijd bedrijfslaarzen en bedrijfskledij op mij te wachten.
De koeien die behandeld moeten worden, staan mooi afgescheiden van de overige dieren, zodat ik zelden tussen de melkkoeien hoef te komen. Kalfjes die ik moet nakijken, halen Jan of Hilde om dezelfde reden voor mij uit hun iglo.
Het aantal melkkoeien op het bedrijf groeide sterk op enkele jaren tijd. Er werd gekozen om enkel te groeien met eigen vee en op eigen tempo, zodat de hygiëne en netheid op het bedrijf niet in het gedrang kwamen.
Bezoekers die de bioveiligheidsvoorschriften op het bedrijf niet naleven, worden door Jan of Hilde terechtgewezen. Voor bioveiligheid geldt op de Korenblokhoeve geen ‘maar’.
Hof Berchemveld is een zeer modern vleesveebedrijf (Belgisch witblauw) dat met veel passie geleid wordt.
Alle gebouwen zijn recent en alles is verhard. Dankzij die investeringen kan er op het bedrijf heel hygiënisch gewerkt worden. Voor de dierenarts en de andere bezoekers staan er steeds bedrijfslaarzen klaar. Op verschillende plaatsen in het bedrijf zijn er ontsmettingsbakken.
Het bedrijfsbeleid is enorm vooruitstrevend. Geert en zijn vader Eddy gebruiken de nieuwste technologieën, zoals biestcontrole, cows on web, een milktaxi, enz. Zo kunnen ze heel nauwkeurig werken.
Op het vlak van diergezondheid wordt er zoveel mogelijk preventief gehandeld. De runderen worden gevaccineerd tegen diarree, griep, clostridiose, salmonella en blauwtong. En dat werpt zijn vruchten af, want het antibioticumgebruik op Hof Berchemveld is minimaal en de kalversterfte is laag.
De veehouders laten verder elk gestorven kalf ophalen voor autopsie. Zo weten we waar we de behandelingen eventueel kunnen bijsturen. Ook met de faculteit Dierengeneeskunde is er een nauwe samenwerking.
De familie Leyssens is leergierig en ze proberen mijn adviezen altijd uit. Voor mij als dierenarts is dat bijzonder aangenaam werken.
Op het vleesveebedrijf van Ann-Sophie en Geert staat hygiëne op de eerste plaats binnen de bedrijfsvoering. Dit is al meteen duidelijk wanneer je het erf betreedt: zowel binnen als buiten de stallingen is alles altijd spic en span.
De huisvesting van de dieren is dermate dat alles heel efficiënt te reinigen en te ontsmetten is. Dit doen de veehouders met een vast protocol, zodat er zeker geen stappen overgeslagen worden.
Dankzij de uitstekende hygiëne en het heel goede biestbeleid is er op het bedrijf praktisch nooit kalverdiarree. Ann-Sophie heeft ook altijd een thermometer bij de hand; ze merkt het heel snel als een kalf of koe zich iets minder voelt. Daardoor kan snel ingegrepen worden alvorens een ziekte echt kan doorbreken. ‘Meten is weten’ is dan ook iets wat Ann-Sophie en Geert hoog in het vaandel dragen. Ze laten niet na om verdere onderzoeken uit te voeren als er problemen zijn met de diergezondheid. Zo kunnen we gericht actie ondernemen.
Geert en Ann-Sophie van het ‘Hof van Ename’ zijn streng voor zichzelf en durven zichzelf in vraag te stellen. Op die manier kunnen ze op het bedrijf continu stappen vooruit zetten en verbeteren!
Jean-Paul is gepokt en gemazeld door de kwaliteitssystemen in de voedingssector. Boerderij ‘de Boterhoek’ is trouwens ontstaan als uithangbord van vleeswarenproducent Imperial. Bioveiligheid is een werkwoord voor Jean-Paul en hij is er het levende bewijs van dat het lang niet altijd duur en ingewikkeld hoeft te zijn.
Het is uniek om met zo iemand samen te werken. Samen hebben we allerlei protocols uitgewerkt: voor de huisvesting en reiniging en ontsmetting, verlossingen, het biestmanagement, de ventilatie, vaccinaties, ontwormingen, erfbetreders, etc. Deze protocols worden adequaat toegepast, gemonitord en verder verbeterd. Bij eventuele calamiteiten spitten we de zaken samen tot het bot uit, desnoods met expertise van buitenaf.
De nieuwe stal is uitgerust met een strowagen op rails. Er is geen strozolder of stofproducerende stroblazer, wat het stalklimaat ten goede komt. Jongvee en zogende koeien zitten aan de zuidwestkant van de stal. Stieren gaan pas op acht maanden leeftijd in de openfront. Er wordt voor gezorgd dat de koeien zoveel mogelijk kalven in dezelfde periode (liefst in het voorjaar) wat later automatisch leidt tot uniforme groepen bij het jongvee. Jean-Paul ziet er verder strikt op toe dat veehandelaars en -vervoerders enkel dieren ophalen met lege en propere vrachtwagens.
Er worden geen zinloze doorbehandelingen gedaan; indien nodig wordt gekozen voor euthanasie. Gevolg is een opvallend laag antibioticagebruik en een goed welzijn van de dieren.
Het is niet de ambitie van Jean-Paul om het bedrijf verder te laten groeien, maar wel om de beste te zijn in een buitengewoon project. Durf, kennis, ervaring en discipline maken van Jean-Paul een waardige kandidaat voor de Bioveiligheid Award!
Stem voor de Bioveiligheid Award
Nog tot 31 januari kunt u stemmen voor uw favoriete kandidaten. In elke categorie (vleesvee, melkvee) kunt u één bedrijf selecteren. Op de Agridagen 2020 worden de winnaars bekendgemaakt en de Awards uitgereikt.
Tot 1 juli konden rundveebedrijven zich inschrijven voor de Bioveiligheid Award. Maar liefst 39 enthousiaste veehouders besloten om mee te dingen naar deze mooie bekroning. Helaas schreef geen enkel vleeskalverbedrijf zich deze editie in.
Ondertussen heeft de jury op basis van de inschrijvingsformulieren een preselectie gemaakt van 6 melkvee- en 6 vleesveebedrijven. Elk van deze bedrijven krijgt in de maanden augustus-november 2019 het bezoek van de jury.
In december buigt de voltallige jury zich over alle dossiers om uit de preselectie de genomineerden te selecteren, 3 in elke categorie. Op 3 januari 2020 verneemt u wie de uitverkorenen zijn. Tot eind januari kan u dan uw stem uitbrengen voor uw favoriete kandidaten. Meer informatie hierover volgt.
We danken u voor uw interesse in de Bioveiligheid Award!
DGZ werkt mee aan een project van de universiteiten van Luik en Gent dat nagaat welke factoren bepalend zijn voor het al dan niet toepassen van bioveiligheidsmaatregelen op het rundveebedrijf. Daarnaast willen we ook graag te weten komen welke maatregelen u als veehouder het meest doeltreffend vindt om besmettelijke ziekten te vermijden en te bestrijden.
Om deze gegevens te verzamelen hebben we een vragenlijst samengesteld. Het duurt ongeveer 15 minuten om deze enquête in te vullen en u kunt erop rekenen dat de resultaten anoniem verwerkt worden. Na afloop zullen we de resultaten met u delen.
We danken u van harte voor uw deelname!
Op donderdag 7 december heeft DGZ de Bioveiligheid Awards uitgereikt. Dit gebeurde op de stand van DGZ op Agribex, in aanwezigheid van Vlaams minister van landbouw, Joke Schauvliege. In de categorie vleeskalveren gaat Tom Van Loon met de trofee naar huis, de winnaar in de categorie vleesvee is veefokbedrijf Van Ter Bos en in de categorie melkvee sleept de familie Maes de felbegeerde Award in de wacht.
We vertellen niets nieuws als we stellen dat de bedrijfsdierenarts de partner bij uitstek is van de veehouder om goede resultaten te boeken op het gebied van Bioveiligheid. Het komt dan ook niet aan als een verrassing dat de Bioveiligheid Award dit bevestigt: alle laureaten kunnen immers stuk voor stuk prat gaan op een goede samenwerking met hun bedrijfsdierenarts. De mening van de bedrijfsdierenartsen van deze trendsetters mocht volgens ons dus zeker niet ontbreken in deze artikelenreeks. Hieronder zetten deze dierenartsen voor elk van de genomineerde bedrijven enkele sterke punten in de verf. Laat u inspireren!